Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία για την καλλιέργεια οποιουδήποτε είδους υδρόβιου οργανισμού (ιχθύων και οστράκων) τόσο στη θάλασσα όσο και στα εσωτερικά ύδατα απαιτείται έκδοση απόφασης μίσθωσης του θαλάσσιου χώρου (για καλλιέργεια στη θάλασσα) και άδεια για την εγκατάσταση τεχνητής καλλιέργειας υδρόβιων ζώων (ίδρυσης και λειτουργίας των μονάδων υδατοκαλλιέργειας εντατικής και ημιεντατικής μορφής). Αρμόδια Υπηρεσία για την έκδοση των παραπάνω αποφάσεων είναι η Δ/νση Αγροτικών Υποθέσεων Δυτικής Ελλάδας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου με εξαίρεση την έκδοση απόφασης εκμίσθωσης χώρων κατάλληλων για την καλλιέργεια όστρεων (στρειδιών) και μυτίλων (μυδιών) η οποία εκδίδεται από την Γενική Δ/νση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής της Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΜΟΝΑΔΩΝ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ
Με τον νόμο 3208/2003 (ΦΕΚ 303/Α΄/24-12-2003) καθορίζονται τα της μίσθωσης και χορήγησης άδειας εγκατάστασης μονάδας υδατοκαλλιέργειας. Ο νόμος αυτός ορίζει ότι η μίσθωση υδάτινης έκτασης γίνεται με Απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και καταρτίζεται με σύμβαση που περιβάλλεται τον τύπο συμβολαιογραφικού εγγράφου μεταξύ του δημοσίου και του μισθωτή, που υπογράφεται μέσα σε τρεις μήνες από την έκδοση της Απόφασης. Με την ίδια Απόφαση χορηγείται και άδεια για την εγκατάσταση της μονάδας (ίδρυσης και λειτουργίας). Αν τρεις (3) μήνες μετά την έκδοση της εν λόγω απόφασης δεν υπογραφεί σύμβαση, η Απόφαση αυτή παύει να ισχύει.
Για την πραγματοποίηση της υδατοκαλλιεργητικής δραστηριότητας, απαιτείται:
- η έγκριση όρων για την προστασία του περιβάλλοντος, η οποία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την χορήγηση άδειας εγκατάστασης (άρθρο 4 του ν. 1650/86), καθώς και
- άδεια χρήσης νερού(άρθρο 11 του νόμου 3199/2003).
Αυτές οι απαραίτητες προϋποθέσεις θα πρέπει να έχουν εξασφαλισθεί για την έκδοση της Απόφασης μίσθωσης και χορήγησης άδειας εγκατάστασης.
Συμπερασματικά λοιπόν η διαδικασία για την εκμίσθωση χώρου κατάλληλου για εκτροφή υδρόβιων οργανισμών, κατά τις διατάξεις του άρθρου 32 του νόμου 1845/89 και η έκδοση Απόφασης μίσθωσης και χορήγησης άδειας εγκατάστασης (νόμος 3208/2003 άρθρο 19 πργ.11) έχουν ως εξής:
Αίτημα εν δυνάμει μισθωτή (με συνημμένη τεχνική έκθεση υπογεγραμμένη από ιχθυολόγο μέλος του ΓΕΩΤΕΕ), γνωμοδότηση συναρμόδιων υπηρεσιών, ΠΠΕΑ , έκδοση εγκριτικής απόφασης της αποκεντρωμένης διοίκησης, περιβαλλοντική αδειοδότηση (ΑΕΠΟ, άδεια χρήσης νερού), έκδοση Απόφασης «Μίσθωσης και Χορήγησης Άδειας Εγκατάστασης και Λειτουργίας», έκδοση μισθωτηρίου συμβολαίου.
ΙΔΡΥΣΗ ΝΕΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ
Οτιδήποτε σχετικό με την Εκμίσθωση θαλάσσιων εκτάσεων και χορήγηση αδειών, για την ίδρυση μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας καθορίζεται με την αριθμ. 95622/05-08-2010 εγκύκλιο της Δ/νσης Υδατοκαλλιεργειών & Εσωτερικών Υδάτων του ΥΠ.Α.Α.Τ . Σύμφωνα με την παραπάνω εγκύκλιο επιτρέπεται η μίσθωση θαλάσσιων χώρων και η χορήγηση νέων αδειών που προορίζονται για την εκτροφή των ειδών:
- «κόκκινος τόνος (Thunnus thynnus)και άλλα προστατευόμενα είδη
- θαλασσινών ψαριών»
- «μαγιάτικο (Seriola spp)»
- «ροφός (Epinephelus spp»
- «μυλοκόπι (Umbrina cirrosa)»
- «κρανιός (Argyrosomus regius)»
- «γλώσσα (Solea vulgaris)»
- «καλκάνι (Psetta maxima)»
- «συκιός (Sciaena umbra)»
και με τις εξής προϋποθέσεις σε ότι αφορά την εκτροφή τους:
α. Για την εκτροφή των ειδών του παραπάνω καταλόγου πλην κόκκινου τόνου και άλλων προστατευόμενων ειδών θαλασσινών ψαριών, θα πρέπει τα σχετικά αιτήματα να συνοδεύονται και με:
- Αποδεικτικά εξασφάλισης του αναγκαίου γόνου προς εκτροφή, από φορείς που έχουν το δικαίωμα παραγωγής του και ήδη ασκούν τη συγκεκριμένη δραστηριότητα.
- Στοιχεία για τις ανάγκες της αγοράς σε ψάρια.
- Συμβόλαιο παροχής ή αποδεικτικά στοιχεία ύπαρξης της τεχνογνωσίας στην παραγωγή του είδους, αποδεικνυόμενη από το αντικείμενο της επιχείρησης & τον κύκλο εργασιών ή/και γενικότερα από την όλη οργάνωση της επιχείρησης.
Τα ανωτέρω δικαιολογητικά θα πρέπει να αξιολογούνται, από τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, πριν την περαιτέρω προώθηση του αιτήματος και θα διαβιβάζονται οι σχετικοί φάκελοι - χωρίς να απαιτείται η αρχική γνώμη της Δ/νσης Υδατοκαλλιεργειών & Εσωτερικών Υδάτων του Υπουργείου Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας - τόσο προς τις συναρμόδιες υπηρεσίες για γνωμοδότηση ενώ η αρμόδια Υπηρεσία του Υ.ΠΕ.Κ.Α. ή ΠΕ.ΧΩ. θα ακολουθεί τη διαδικασία σύμφωνα με τα καθοριζόμενα στην α/α 19, ομάδας 8, της αριθμ. Η.Π. 15393/2332/05.08.2002 Κ.Υ.Α. (ΦΕΚ 1022/Β’/05.08.2002) για την έκδοση της σχετικής Π.Π.Ε.Α.
Σε περίπτωση θετικών γνωμοδοτήσεων και την έκδοση σχετικής Π.Π.Ε.Α., η αρμόδια Υπηρεσία της Περιφέρειας, μπορεί να προχωρήσει στην μίσθωση του θαλάσσιου χώρου για την αποκλειστική εκτροφή των προαναφερόμενων ειδών ψαριών.
Η σχετική Π.Π.Ε.Α., η Α.Ε.Π.Ο. καθώς και οι γνωμοδοτήσεις της της Δ/νσης Υδατοκαλλιεργειών & Εσωτερικών Υδάτων του Υπουργείου Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας που χορηγούνται κατά το στάδιο της περιβαλλοντικής αξιολόγησης, θα μνημονεύονται υποχρεωτικά στην άδεια ίδρυσης και λειτουργίας της μονάδας.
Επιπλέον, για την δημιουργία νέων μονάδων ή και την επέκταση υφιστάμενων, με σκοπό την εκτροφή των ανωτέρω ειδών (μαγιάτικου, ροφού, μυλοκοπιού, κρανιού, γλώσσας, καλκανιού, συκιού), θα πρέπει:
- κατά την πρώτη δεκαετία η μισθουμένη θαλάσσια έκταση να μην υπερβαίνει τα 10 στρέμματα.
- κατά την έκδοση των σχετικών διοικητικών πράξεων (Απόφαση μίσθωσης, Σύμβαση μίσθωσης, Άδεια ίδρυσης & λειτουργίας), να συμπεριλαμβάνεται ειδικός όρος ο οποίος θα προβλέπει την άμεση ανάκληση των αδειών σε περίπτωση αυθαίρετης εκτροφής άλλων ειδών (πχ τσιπούρας-λαυρακιού).
- ο φορέας λειτουργίας της μονάδας να υποβάλει στην αρμόδια ελεγκτική Υπηρεσία (Περιφέρεια, Αποκεντρωμένη Διοίκηση), για κάθε κύκλο εκτροφής, επικυρωμένα φωτοαντίγραφα των επίσημων αποδεικτικών αγοράς γόνου και πώλησης τελικού προϊόντος(τιμολόγια κλπ) του εκτρεφόμενου είδους.
β. Για την εκτροφή κόκκινου τόνου και άλλων προστατευόμενων ειδών θαλασσινών ψαριών, τα αιτήματα των επενδυτών για μίσθωση νέων θαλάσσιων εκτάσεων διαβιβάζονται πρώτιστα στην Δ/νση Υδατοκαλλιεργειών & Εσωτερικών Υδάτων του Υπουργείου Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, η οποία έχει και την αρμοδιότητα για την παρακολούθηση και την εφαρμογή διεθνών και κοινοτικών κανόνων που θεσπίζονται για τα εν λόγω είδη- για γνωμοδότηση εν συνεχεία και εφόσον υπάρχουν οι προϋποθέσεις, εκτός των δικαιολογητικών που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία και τις εγκυκλίους των αρμόδιων Υπηρεσιών για την προώθηση της διαδικασίας μίσθωσης και την έκδοση της Α.Ε.Π.Ο. & Άδειας ίδρυσης αντίστοιχα, κατατίθενται στην αρμόδια Υπηρεσία της Περιφέρειας για αξιολόγηση και τα εξής:
- Αποδεικτικά εξασφάλισης των ψαριών προς εκτροφή, από φορείς που έχουν το δικαίωμα και ήδη ασκούν τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, αποδεικνυόμενη από το αντικείμενο της εταιρείας & τον κύκλο εργασιών και γενικότερα από την όλη υποδομή της εταιρείας.
- Συμβόλαιο πώλησης ψαριών.
- Συμβόλαιο παροχής τεχνογνωσίας στην παραγωγή του είδους από την επιχείρηση που πρόκειται να δραστηριοποιηθεί στον τομέα.
- Αποδεικτικά (ιδιοκτησίας ή 5ετούς μίσθωσης) ύπαρξης χερσαίων χώρων υποστήριξης της μονάδας εκτροφής ή/και υλοποίησης εργασιών που αφορούν την επεξεργασία του εξαλιεύσιμου προϊόντος.
Τονίζουμε ότι η σύμφωνη γνώμη της Δ/νσης Υδατοκαλλιεργειών & Εσωτερικών Υδάτων του Υπουργείου Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας είναι υποχρεωτική για την προώθηση των αιτημάτων, που αφορούν την εκτροφή προστατευόμενων ειδών θαλασσινών ψαριών και την έκδοση των σχετικών αποφάσεων μίσθωσης του θαλάσσιου χώρου, ίδρυσης-λειτουργίας της μονάδας και θα μνημονεύεται σε αυτές.
Τα ως άνω δικαιολογητικά και η διαδικασία εφαρμόζεται και για την περίπτωση μετατροπής υφιστάμενων μονάδων εκτροφής.
ΑΔΕΙΑ ΙΔΡΥΣΗΣ Ή ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ ΙΧΘΥΟΓΕΝΝΗΤΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ
Σύμφωνα με την αριθμ. 95311/25-06-2010 εγκύκλιο της Δ/νσης Υδατοκαλλιεργειών & Εσωτερικών Υδάτων του ΥΠΑΑΤ ανακαλείται ο περιορισμός για την χορήγηση αδειών ίδρυσης ΙΧΣ τσιπούρας-λαυρακιού. Κατόπιν αυτής επιτρέπεται τόσο η ίδρυση νέων όσο και η επέκταση των υπαρχουσών ιχθυογεννητικών σταθμών.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ
Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, για την έκδοση της Άδειας Ίδρυσης και Λειτουργίας χερσαίων μονάδων υδατοκαλλιεργειών από την αρμόδια Υπηρεσία, καθορίζονται στην αρ.πρωτ.140494/12-02-2004 εγκύκλιο του Υπουργείου Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Γενική Δ/νση Αλιείας, Γενική Γραμματεία Ναυτιλίας, Δ/νση Υδατοκαλλιεργειών και Εσωτερικών Υδάτων, με τις ακόλουθες επισημάνσεις:
- Για τη χωρική διάρθρωση των υδατοκαλλιεργητικών δραστηριοτήτων ακολουθούνται οι κατευθύνσεις του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις υδατοκαλλιέργειες (υπ’ αριθμ. 31722/4-11-2011 ΚΥΑ (ΦΕΚ 2505 Β’/4-11-2011).
- Για την περιβαλλοντική αδειοδότηση ισχύει ο Ν. 4014/2011. Σύμφωνα με τον εν λόγω νόμο (άρθρο 1, παράγραφος 6), σε περίπτωση που κάποιο έργο ή δραστηριότητα δεν περιλαμβάνεται στον πίνακα κατάταξης των έργων και δραστηριοτήτων στις κατηγορίες, υποκατηγορίες και ομάδες του Νόμου, μπορεί να ακολουθεί την κατάταξη του πλησιέστερου συναφούς έργου ή δραστηριότητας. Εάν δεν είναι δυνατός ο προσδιορισμός συναφούς έργου ή δραστηριότητας, η κατάταξη γίνεται με απόφαση του Υπουργού ΠΕΚΑ.
- Για την άδεια χρήσης νερού και εκτέλεσης έργου αξιοποίησης, ακολουθείται η διαδικασία αδειοδότησης όπως καθορίστηκε με την αριθμ.43504/2005 Κ.Υ.Α.
- Η περιβαλλοντική αδειοδότηση, στην οποία ενσωματώθηκε η άδεια διάθεσης αποβλήτων (άρθρο 12, παράγραφοι 1 και 2 του Ν. 4014/2011), η άδεια χρήσης νερού και εκτέλεσης έργου, η απόφαση καθορισμού αποδέκτη (εφόσον αυτή απαιτείται), αποτελούν προαπαιτούμενες άδειες για τη χορήγηση της άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας μονάδας εκτροφής υδρόβιων οργανισμών σε χερσαίες εγκαταστάσεις.
ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΜΟΝΑΔΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΥΔΡΟΒΙΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ
Σε ότι αφορά την χωροθέτηση των μονάδων καλλιέργειας υδρόβιων οργανισμών εκδόθηκε η αριθμ. 31722/04-11-2011 απόφαση «Έγκρισης του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Υδατοκαλλιέργειες και της στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων αυτού» και δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ 2505/Β/04-11-2011. Για τη χωροθέτηση οποιασδήποτε υδατοκαλλιεργητικής μονάδας ακολουθούνται οι κατευθύνσεις του ανωτέρω Χωροταξικού πλαισίου.
Για θέματα χωροθέτησης μονάδων και συμβατότητας της υδατοκαλλιεργητικής δραστηριότητας, οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές μπορούν να απευθυνθούν στην Δ/νση Περιβάλλοντος και χωρικού σχεδιασμού Δυτικής Ελλάδας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας & Ιονίου η οποία έχει και την αρμοδιότητα της περιβαλλοντικής αδειδότησης των μονάδων.