Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας λειτουργούν 3 Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα:
- Πανεπιστήμιο Πατρών
- Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
- Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Tο πλήθος των φοιτητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αντιστοιχεί στο 2,1% του πληθυσμού της Περιφέρειας, γεγονός που την κατατάσσει στην 1η θέση μεταξύ των 13 Περιφερειών αναφορικά με το ποσοστό των φοιτητών ως προς το σύνολο του πληθυσμού.
Πανεπιστήμιο Πατρών
Το Πανεπιστήμιο Πατρών ιδρύθηκε το 1964 και φοιτούν σε αυτό περί των 35.000 φοιτητών, όλων των βαθμίδων (προπτυχιακοί, μεταπτυχιακοί, διδακτορικοί). Έχει έδρα στο Ρίο της Αχαΐας, ωστόσο, δραστηριοποιείται σε πολλές πόλεις της Δυτικής Ελλάδας. Στο Πανεπιστήμιο λειτουργούν 7 σχολές αποτελούμενες από 35 τμήματα.
Σύμφωνα με το QS World University Rankings 2020, το Πανεπιστήμιο Πατρών κατατάσσεται στις θέσεις 701-750 (overall rank), ενώ, σε εθνικό επίπεδο, καταλαμβάνει την 4η θέση.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η επίδοση του Πανεπιστημίου σε μια σειρά από επιμέρους δείκτες, όπως αποτυπώνονται ακολούθως:
- Πλήθος δημοσιεύσεων ανά μέλος ΔΕΠ (citations per faculty): το Πανεπιστήμιο Πατρών καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση σε εθνικό επίπεδο, ενώ σε διεθνές επίπεδο κατατάσσεται στην 358η θέση
- Φήμη εργοδότη (employer reputation): Το Πανεπιστήμιο Πατρών κατατάσσεται στην 418η θέση σε παγκόσμιο επίπεδο και στην 5η θέση σε εθνικό επίπεδο
Είναι εμφανής η δυναμική του Πανεπιστημίου Πατρών αναφορικά με την έρευνα και τη διασύνδεσή της με την επιχειρηματικότητα. Το χαρακτηριστικό αυτό αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα για το Πανεπιστήμιο.
Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου ιδρύθηκε το 2000 και σε αυτό σπουδάζουν περί των 25.000 φοιτητών όλων των βαθμίδων. Δραστηριοποιείται σε πολλές πόλεις της Πελοποννήσου, μεταξύ των οποίων και η πόλη της Πάτρας, στην οποία λειτουργεί μια σχολή αποτελούμενη από τρία τμήματα.
Οι λοιπές πόλεις δραστηριοποίησης είναι η Τρίπολη, η Καλαμάτα, η Σπάρτη, η Κόρινθος και το Ναύπλιο.
Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο
Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο ιδρύθηκε το 1992 και σε αυτό σπουδάζουν περί των 42.000 φοιτητών όλων των βαθμίδων. Έδρα του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου είναι η πόλη της Πάτρας. Το Πανεπιστήμιο διαθέτει 4 σχολές, 3 εκ των οποίων παρέχουν προπτυχιακά προγράμματα. Επιπλέον, παρέχονται 45 μεταπτυχιακά προγράμματα ευρέως ενδιαφέροντος (διοίκηση επιχειρήσεων, φυσικό περιβάλλον, τέχνες και ανθρωπιστικές επιστήμες).
Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο υιοθετεί την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση ενώ, παρέχει και σύντομα προγράμματα e-learning που σχετίζονται με σύγχρονες τάσεις, όπως την προστασία του περιβάλλοντος και το ψηφιακό μετασχηματισμό.
Ερευνητική Δραστηριότητα
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας κατά την 5-ετία 2014-2018, κατατάσσεται στην 4η θέση μεταξύ των 13 Περιφερειών ως προς το πλήθος των επιστημονικών δημοσιεύσεων (5.752 δημοσιεύσεις), με περισσότερες από το 90% αυτών να αφορούν το Πανεπιστήμιο Πατρών.
Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν 43.696 αναφορές κατατάσσοντας την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας στην 5η θέση μεταξύ των 13 Περιφερειών, ενώ ο δείκτης απήχησης επιστημονικών δημοσιεύσεων διαμορφώθηκε σε 7,64 κατατάσσοντας την Περιφέρεια στην 10η θέση.
Στο Πανεπιστήμιο Πατρών απασχολούνται 1.598 ερευνητές και δαπανώνται 23,7 εκ. € ετησίως σε ερευνητικές δραστηριότητες, με το 60% των κονδυλίων να προέρχονται από εθνικούς πόρους (60,87%), ενώ σε χαμηλότερο ποσοστό (21,74%) προέρχονται από διεθνείς πόρους.
Καινοτομία: Πλήθος Πατεντών
Η αξιολόγηση ερευνητική δραστηριότητα που λαμβάνει χώρα στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας αποδίδει σταδιακά καρπούς και μετουσιώνεται στη σημαντική αύξηση του πλήθους των κατοχυρωμένων πατεντών, που αποτελεί το πρώτο βήμα για την ανάπτυξη τελικών προϊόντων με εμπορική αξιοποίηση.
Το 2016, το 2,5% των αιτήσεων κατοχύρωσης πατεντών προήλθε από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, ενώ, το αντίστοιχο ποσοστό το 2013 ήταν μόλις 0,8%. Η συντριπτική πλειοψηφία των αιτήσεων προέρχεται από το ακαδημαϊκό και τεχνολογικό επίκεντρο της Περιφέρειας, ήτοι την Περιφερειακή Ενότητα Αχαΐας.
Ερευνητές
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας χαρακτηρίζεται από υψηλής ποιότητας και κατάρτισης ανθρώπινο δυναμικό που δύναται να υποστηρίξει επιστημονικά και να στελεχώσει θέσεις ευθύνης στην επιχειρηματική κοινότητα.
Ειδικότερα, η Περιφέρεια απασχολεί σχεδόν το 8,5% του συνόλου των ερευνητών της χώρας, με τον ρυθμό αύξησης του πλήθους των ερευνητών στην Περιφέρεια να είναι 5-πλάσιος συγκριτικά με τον αντίστοιχο ρυθμό σε εθνικό επίπεδο.
Παράλληλα, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας κατατάσσεται στην 1η θέση μεταξύ των 13 Περιφερειών αναφορικά με το ποσοστό των ερευνητών ως προς το σύνολο της απασχόλησης, με τους ερευνητές να αποτελούν το σχεδόν 2% του ανθρώπινου δυναμικού, με τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών (σχεδόν το 75%) να απασχολείται σε Ακαδημαϊκά και Ερευνητικά Ιδρύματα.
Δαπάνες Έρευνας και Ανάπτυξης
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας συνεισφέρει το 5,3% του συνόλου των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης σε απόλυτους αριθμούς (107 εκ. €) και κατατάσσεται στην 4η θέση μεταξύ των 13 Περιφερειών.
Το ύψος των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας καταγράφει σταθερά αυξητική τάση τα τελευταία έτη και διαμορφώνεται στο 1.32% του Περιφερειακού ΑΕΠ, με την επίδοση αυτή να κατατάσσει την ΠΔΕ στην 3η θέση μεταξύ των 13 Περιφερειών.
Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, οι πόροι για έρευνα και ανάπτυξη προέρχονται κατά κύριο λόγο από την ακαδημαϊκή / ερευνητική κοινότητα με τη συμμετοχή των επιχειρήσεων να είναι σχετικά μικρή και να διαμορφώνεται περίπου στο 20%.